Mindfulness: from a state of Doing into a state of Being
Mindfulness is op dit moment hip en hot. Maar is Mindfulness een natuurlijke toestand van de geest, een aangeleerde "beginners mind" of een praktijk voor gevorderden? Het wordt omschreven als een levensfilosofie, een meditatie of een psychologisch trucje.
Mindfulness is voor sommigen zweverig, voor sommigen onlosmakelijk verbonden met Boeddhisme, betreft voor anderen supermoderne wetenschap (neuropsychologie) of een commerciële niche in de markt.
En het gekke is: het is dit allemaal en ook allemaal niet. In die zin: het is meer dan 1 etiket of label kan omschrijven en het is aan jou om te ontdekken wat Mindfulness kan betekenen in jouw persoonlijk en/of professioneel leven.
Veel mensen die Mindfulness willen en kunnen integreren in hun dagelijks leven, ervaren meer innerlijke vrede, tevredenheid en vrijheid.
Voor de eerste beschrijvingen van Mindfulness moeten we terug naar de oude monniken in het Boeddhisme die aan inzichts- of aandachtsmeditaties deden, ook wel Vipassana-meditaties genoemd.
Een voorbeeld van een aardige beschrijving hiervan tref je aan onder:
Als we kijken naar de jaren '70, dan is de moleculair bioloog Jon Kabat-Zinn (1944) een belangrijke naam. Hij is voor velen onder ons de grondlegger van de theorie en de praktijk van Mindfulness zoals wij dit in de huidige Westerse wereld kennen. Zijn programma "Mindfulness-Based Stress Reduction", een training van 8 weken, ontwikkelde zich tot een steeds bekender en succesvol middel tegen stress, angsten en chronische vormen van pijn. Omdat de patiënten en studenten geleerd werd zich niet te vereenzelvigen met die stress, angst of pijn, maar hier met acceptatie en mededogen naar te kijken, werden de beperkingen of lasten beter hanteerbaar en beter te dragen.
Je kunt Mindfulness heel kort definiëren en dan gaat het over een moment van:
- observeren met aandacht
- zonder oordeel
- in het hier en nu
- met acceptatie van alles wat zich aandient op dit moment.
Als je het ruimer omschrijft, omvat het een levensfilosofie die neer komt op:
- je leeft met aandacht voor wat zich voordoet
- je bent in staat jouw lichaam, jouw gedachten, jouw emoties en de wereld om je heen waar te nemen
- zonder direct te oordelen of in te grijpen
- je bent in staat om, zo mooi in het Engels, "not to react" maar "to respond"
- je leeft zonder steeds terug te kijken (attachment, sadness) of vooruit te kijken (anxiety, fear)
- met acceptatie van alles wat zich aandient op dat moment
- met mededogen en met compassie voor de ander
- én voor je zelf (self-loving kindness).
Mindfulness kan je op veel verschillende manieren beoefenen en praktiseren, bijvoorbeeld:
- tijdens de yogalessen op je mat
- in een aparte meditatie, waarin je de stilte zoekt in je zelf
- in je persoonlijk en professioneel leven en tijdens dagelijkse, terugkerende activiteiten
- op aparte momenten, bijvoorbeeld buiten en met aandacht voor de natuur.
Jon Kabat-Zinn omschrijft het wel als: from Doing into Being. Dat vind ik een mooie samenvatting van waar Mindfulness volgens mij voor staat. Hieronder volgen een paar video-filmpjes over Mindfulness.